Avrupa’da Müslümanlar

Avrupa’da Müslümanlar

Öncelikle ?unu ifade etmeliyim ki Avrupa’da, Müslüman olmayan kesimlerde yanl?? bir ?slam alg?lamas? bulundu?u gibi bunun tam tersi de mevcut. Yani Müslümanlarda da gayr-i müslimler konusunda yanl?? bir alg?lama mevcut.

Gayr-i müslimlerin en büyük problemi Müslümanlar ve ?slamiyet hakk?nda yanl?? kavramlar? yanl?? anlamalar ve de tarihden gelen pe?in hükümlerle doldurulmu? olmalar?. Tabii ki do?ru ?slamiyeti de bilmiyorlar denebilir.

Yanl?? anlamalara baz? misaller vermek mümkün. Mesela bat?l?lar?n ço?unlu?una göre, buna ayd?nlar ve siyasetçiler de dahil, onlar?n inand??? God ile bizim inand???m?z Allah ayr? ayr?. Dolay?s?yla biz onlara göre kafir durumunday?z. Bu tarihi yanl?? anlama ve kavram? toplumda devam ediyor. Bir di?er yanl?? kavram da ?slami terör ifadesidir. Onlara göre bir Müslüman gayr-i müslimleri dinen öldürmekle mükelleftir. Deliller hemen aç?kt?r: Kur’an’da ‚Onlar? nerede bulursan?z öldürünüz‘ emri var ve cihad yani gayr-i Müslimlere kar?? mukaddes bir sava? ilan edilmi?. Kendilerine, ´bu emir Kur’an‘?n Sava? hukuku ile ilgili ayetlerindendir. Kur’an’da sava? ayetleri kadar bar?? ayetleri de vard?r´ dendi?inde, ?a?k?nl?kla dinliyorlar. Twenti Üniversitesinde bu konuda verdi?im bir konferansta bu noktay? aç?klad???mda 600’ün üzerindeki Üniversite talebesi ayakta alk??lay?p, neden bunlar? internet sayfalar?nda aç?klam?yorsunuz diye sitem ettiler. Biz Müslümanlar? ve ehl-i kitab?n ayn? Allah’a iman etti?ini Zat?nda ihtilaf olmamakla beraber s?fatlar?nda ayr?l?klar bulundu?unu söyleyince, Gayr-i Müslimlerin ço?u hayretle dinliyor ama bir k?sm? da ‚Hay?r. Bizim God ile sizin Allah ayr?. Bu sözlerle bizi aldat?yorsunuz´ itham?nda bulunuyorlar.

 

Tarihden gelen pe?in hükümlerin tesiri de büyük. Geçenlerde yeni Müslüman olmu? bir Hollandal? tüccar ziyaretime geldi ve ?unlar? anlatt?: Biz Avrupal?lar?n zihninde tarihden gelen pe?in hükümlerle çok yanl?? ?slam ve Müslüman imajlar? var. Ben Türkiye’ye gitmek istedim. Ald???m tenbihlerden baz?lar? ?öyle: ´Müslümanlar, senin k?z arkada??n?n veya han?m?n?n namusuna tecavüz ederler, aman saat TWO’dan sonra ?stanbul’da soka?a ç?kma. Otel d???nda al??veri? etme. Hem zehirli madde satabilirler ve hem de çok pahal?ya mal satarlar.´ Bu olumsuz tasvirleri hikaye olarak anlatm?yorum. ?u anda baz? tur operatörleri hala bunlar? telkin etmeye devam ediyorlar.

Buna do?ru ?slamiyeti bilmemeleri de mutlaka eklenmelidir. Ne ac?d?r ki, bat?l?lar?n ?slamiyet hakk?ndaki bilgileri, Bat?l? Müste?riklerin kaleme ald?klar? ?slamiyet hakk?ndaki serelere ve kitapç?klara dayan?yor. E?er ‚irtidad‘ yani dinden dönme hakk?nda herhangi Kitap dükkan?nda kaynak ararsan?z, tamamen olumsuz fikirlerin yer ald??? kaynaklarla kar??la??rs?n?z. Hele internet sayfalar?nda ara?t?rma yaparsan?z, genellikle ?slama kar?? olanlar?n haz?rlad??? sayfalar kar??n?za ç?kar. Ac? bir misal verebilirim: ben Hollanda’ya gitti?imde Kur’an‘? okuyarak Müslüman olan Hollandal?lar?n en önemli kayna??n?n Kadiyaniler taraf?ndan haz?rlanan Kur’an meali oldu?unu gördüm ve hatta fark?na varmadan ben de yeni Müslüman olmu? birine bu manada bir Kur’an meali hediye ettim. Sonra da lisan? az çok ö?renince ve yeni Müslüman olan Hollandal?n?n Kur’an’la alakal? garip sorular?na muhatap olunca anlad?m ki, meal çok felaket çarp?tmalarla dolu. E?er Hollanda kütüphanelerini genel manada dola??rsan?z, mevcut Kuran mealllerinin %60n?n bu çe?it mealler oldu?unu görürsünüz.

Peki Müslümanlar?n durumu ne alemde? Maalesef bu da iç aç?c? de?il. Öncelikle mukayesel dinler konusunda uzman elemanlar yok hükümünde. Avrupa ?öyle bir bahts?zl??a maruz: ?slam alimi olarak Avrupa’ya gelenler, Avrupa dillerini bilmiyorlar ve tebli?de Avrupa metodolojisini gözard? ediyor veya hiç bilmiyorlar. Avrupa’da dil bilen veya metodolojiden haberdar olanlar ise, ne ac?d?r ki, ?slamiyet hakk?nda ciddi bir altyap?ya sahip de?iller. Bu manzara, gittikçe islamiyet hakk?ndaki yanl??l?klar? artt?r?yor, azaltm?yor. Üçüncü ve dördüncü nesil, art?k Avrupa’ya gelen ama birinci gruptan olanlar? anlam?yor. Bunun çok sebepleri var. ?kinci gruptan ise hiç bir ?ey alam?yor. Kur’an‘?n ifadesiyle ‚Ne onlara ve ne de ötekilere yakla?am?yor ve ortada bocalayan yanl?? bir nesil ortaya ç?k?yor‘. Böyle bir neslin temsil etti?i ?slam? Avrupal?lara nas?l do?ru anlatacaks?n?z?

Bir di?er can al?c? nokta da, Avrupa’daki ?slami yakla??mlar ve ?slam?n yorumlar?d?r. ?ki ayr? cereyan her tarafda kol geziyor:

 

Birincisi; Avrupa ?slam? veya ba?ka bir ad alt?nda Avrupa devletlerinin istedi?i tarzdaki ?slami yorumdur. Bunlar, Hristiyanl???n pozitivizm ve hatta materyalizm kar??s?nda taviz verdi?i gibi ve de erozyona maruz kald??? gibi, islam?n da her konuda taviz vermesini bekliyorlar. Bu manadaki yani Türkiye’de bildi?iniz baz? ilahiyat akademisyenleri, Almanya’da Bassam Tibi, Fransa’da Muhammed Arkun, Hollanda’da Nasr Ebu Zeyd ve benzerleri bu görü?e destek veriyor ve de Avrupa hükümetleri bu ?slam? destekliyor. Ancak Allah’a ?ükür ki, halk nezdinde destek bulmada?klar? için ba?ar?l? olam?yorlar. Türkiye’deki Diyanet´in bu noktada ne kadar hassas oldu?unu do?rusu bilmiyorum. Bir yetkilinin bana, ?slam? yeniden yorumlamadan klasik din anlay???yla ?slam? Avrupa’ya anlatamazs?n?z sözünü unutmuyorum. Halbuki bu Prof. ve yetkili de ?slam? anlatt??? iki insan? gösteremedi.

 

?kincisi; Daha ziyade ?ran kaynakl? ?slami yorumlar?n, Suud ve ?hvan­i Müslimin kökenli bilim adamlar?n?n ve de Avrupa’n?n ?slama ve Müslümanlara yapt?klar?ndan dolay? tarihi öfkeye sahip baz? saf ve tavizsiz Müslümanlar?n temsil etti?i ?slami anlay?? ve yorum. Elimde bu manada çok kitaplar var. Hatta Avrupa’daki Müslümanlar için el kitab? olarak haz?rlanm?? olanlardan birinin ilk 50 sayfas?, Müslümanlar?n Avrupa’daki ?slam dü?manlar?na kar?? nas?l cephe almalar?, onlarla her türlü mücadeleye nas?l giri?meleri konusunda tavsiyelerle dolu. Bunun da çok büyük olumsuz etkileri var.

Dünyan?n her yerinde Müslümanlar maalesef devlet ve bireysel terörle kar?? kar??yalar. Bu problem çözülmeden dünyadaki terör problemlerinin çözülece?ine inanm?yorum. ?srailin uygulad??? terör art?k Müslüman ve gayr-i Müslim herkesçe kabul ediliyor. Irak’ta ba?layan devlet terörü yine terörü destekliyor. Dü?ünebiliyor musunuz ki, bir süper gücün ba?kan? uluslararas? hukuk dendi?inde, avukat?m? ça??ray?m m? diye alay ediyor. Bu bana Türkiyedeki yarg? ba??ms?zl??? ile alakal? tart??malara söylenenleri hat?rlat?yor. Kimsenin hukuku takt??? yok.

Mevcut medeniyetler ve özellikle Avrupa medeniyeti, be?eriyetin sosyal hayat?nda dayanak noktas? olarak kuvveti kabul eder. ?slamiyet ise, içtima-i hayatta nokta-i istinad olarak kuvvet yerine hakk? kabul eder. Dayanak noktas?n? kuvvet kabul edilen medeniyetin ya?and??? toplumlarda görülecek olan en önemli netice hakka ve hukuka tecavüzdür. Yani kuvvetlinin zay?f?n haklar?na tecavüz etmesidir. Bu tecavüzün en ac? misalleri en son Azerbeycan’da ve Panama’da ya?anm??t?r. Kuvvetli oldu?unu iddia eden ?srail’in sald?r?lar?na ABD ve hatta Rusya’n?n k?s k?s gülmeleri ve buna kar??l?k ayn? dinin ve vatan?n mensuplar? olan Anadolu insan?n?n aras?nda az?nl?k gibi tarihe ve dine muhalif kavramlarla anar?i ç?karan anar?istlere ba?ar? dileklerini iletmeleri, bu düsturun ac? meyveleridir. Ancak hemen ifade edelim ki, mimsiz medeniyetin bu silah? geri tepmi?tir. Türkiye’de de geri tepmeye ba?lam??t?r.

Buna kar??l?k dayanak noktas?n?n kuvvete bedel hakk oldu?unu müdafaa eden ?slam medeniyetinin kabul etti?i mezkur düsturun neticesi, tarih boyu hakk? kabul edenlerin Hakk’da ittifak? olmu?tur. Güneydo?u ve Do?u Anadolu’yu Osmanl? Devleti’ne bir ay gibi k?sa bir zamanda kazand?ran ve 340 küsur sene isyans?z itaat ettiren s?r nedir bilir misiniz? Elbetteki hakk?n nokta-i istinad olarak kabul edilmesi ve Osmanl? teb’a ve idarecilerinin hakk olan ?slam’da ittifak etmeleridir. Umumi manadaki bu misale, her çe?it hakdaki ittifak? da eklerseniz ve bunu aç?klayan Hz. Ebubekir’in halife olduktan sonra irad etti?i ilk nutukda söyledi?i ´Benim kat?mda en kuvvetliniz, hakk?n? zalimden al?ncaya kadar, mazlum ve hakl? olan?n?zd?r. En zay?f?n?z ise mazlumun hakk?n? kendisinden al?ncaya kadar, zalim ve haks?z olan?n?zd?r‘ sözünü de hat?rlarsan?z, iki medeniyet aras?ndaki fark? daha iyi anlars?n?z. Bugünün Türkiye’sinde de en çok ihtiyaç duydu?umuz esas, kanunun kuvvette de?il, kuvvetin kanunda olmas?d?r. Tatbikatta tersini mü?ahede etmemizin sebebi, zikretti?imiz temel farktan ne?et etmektedir

Bir Müslüman?n terörle nitelenmesi do?rusu benim de kan?ma dokunuyor. Bu tamamen yanl?? bir genellemedir. Müslümanlar aras?nda ?slamiyet yasaklamas?na ra?men teröre bula?anlar olabilir ve bunu da Müslüman olarak lanetleriz. Ancak nas?l Hitler gibi bir terörist Hristiyan terörist diye nitelenmiyor ve II. Dünya sava??nda ya?anan bir Hristiyan teröründen bahsedilmiyorsa, ?aron nas?lki Yahudi terörist diye zikredilmiyor ve Yahudi terörü tabiri kullan?lm?yorsa, ?slami terör ve terörist Müslüman tabiri de kullan?lmamal?dr.

Ne ac?d?r ki, terör, biz Avrupa’da ya?ayan Müslümanlar? çok olumsuz etkiliyor. Dünyadaki terör, gayr-i Müslim ülkelerde ya?ayan Müslümanlar için discrimination yani ay?r?mc?l?k terörüne dönü?üyor. Evlenmeden ticarete, bas?ndan bakkal?na kadar herkes etkileniyor. ?u anda Hollanda’da ya?ayan insanlar?n % 60’a yak?n? Müslümanlar? cana k?yabilen barbar olarak görüyor. ?slamiyet ilerlemeye engeldir, diyor. Birebir konu?tu?unuzda konu vuzuha kavu?uyor. Rotterdam ?slam Üniversitesinin binas?n? al?rken Bankalar ve Sigorta ?irketleri problem ç?kard?lar. Hatta, a??r? uçlar? yeti?tirecek bu kuruma yard?m etmeyin, dediler. Bir kurumun müdürü benimle tan??t???nda ‚Sen ?slam Üniversitesinin Rektörü olamazs?n. Taliban veya EI-Kaide militanlar? gibi giyinmiyorsun. Bizimle kendi dilimizde diyalog içinde konu?uyorsun vs…‘ sözlerini söyleyerek elinden gelen deste?i yapt?.

Ancak son terör olaylar?n?n bir faydas? var: Bu vesileyle Bat?l?lar ?slama merak sald?lar. Nas?l olsa biz Müslümanlardan ?slam? ö?renmeleri zor olacakt?. Do?rudan do?ruya Kur’an’a müracaat ediyorlar ve bu sayede ?slamiyete dönenler veya kanaatini de?i?tirenler geometrik diziyle art?yor.

Yeni milenyumda insanl???n önündeki en önemli sorun, farkl? kültürlerin bar?? içinde beraber ya?ama problemidir. Toplumlar?n beraber ya?ama bilincine ula??p sorunlar?na ortak çözümler bulabilmeleri durumunda iyi bir dünya kurabilecekleri, aksi durumda yerkürenin ya?anamaz bir duruma dönü?ece?ini söylemek bir kehanet olmayacakt?r. ?nsanl???n önünde çözülmesi gereken da? gibi ortak sorunlar bulunmaktad?r. Bunlardan bir kaç?n? cehalet, ?rkç?l?k, ba?nazl?k, hazc?l?k, de?ersizlik, çevre kirlenmesi, kaynak israf?, asimilasyon, ekonomik ve kültürel sömürü olarak sayabiliriz. Sorumluluk bilinci ta??yan her insan?n bu problemlerin çözümü için efor sarf etmesi gerekir. Müslüman entelektüellerin de bu konularda üzerine dü?en sorumlulu?u yerine getirmesi zorunlu bir insani görevdir.

Öte yandan Müslüman olmayan toplumlar aras?nda, tüm dünyada tahminen 300 milyon Müslüman, az?nl?k olarak ya?amaktad?r. Avrupa’da Müslüman az?nl???n say?s? 25 milyon ve Hollanda toplumunda ya?ayan Müslümanlar?n say?s? ise, takriben 900.000 civar?ndad?r. Bilindi?i gibi bu Müslümanlar?n ço?u ba?ka ülkelerden gelen göçmenlerdir. Bu nedenle; e?itim, i?, gelir ve sa?l?k bak?m?ndan, olumsuz ?artlar içinde bulunmaktad?rlar. Tüm olumsuz ?artlara ra?men Müslümanlar, kendilerini, giderek daha az göçmen, daha fazla Avrupa yurtta?? olarak görüyorlar. Müslümanlar, bir taraftan ça??n hastal?klar?na kar?? bilimsel yoldan mücadele ederken di?er taraftan akademik e?itim ve ara?t?rmalar yoluyla Müslüman toplumun Avrupa toplumlar?yla asimile olmadan entegrasyonu için gerekli entelektüel ve bilimsel zemini haz?rlanmal?d?r.

Bat? toplumlar?yla ?slam toplumlar?n?n farkl?l?klar?n? bir tarafa b?rakarak mü?terek felsefi bilimsel ve dini taraflar?n? vurgulayarak ortak mirasta bulu?may? sa?lamaya çal??mal?y?z. Ayn? ?ekilde çok kültürlü ve çok dinli toplum hayat?na, Müslüman dü?ünürlerin bak?? aç?lar?n? da katarak ortak miras? daha da zenginle?tirmek gerekmektedir.

?slam‘?n temel kaynaklar? olan Kur’an ve Sünnetten taviz vermeden, Avrupa gibi giderek artan kültürel farkl?l?klar?n bulundu?u modern bir toplumda ya?ad???m?z? unutmadan ilmi te?vik etmeliyiz.

?slami perspektifi esas alarak diyalog, harmoni ve bar?? içinde bir hayat? sürdürebilmek için bilime katk?da bulunmay? hedef kabul etmeliyiz.

En önemli konulardan biri de, eskiden beri bildi?imiz Dar’ül-?slam ve Dar’ül-Küfür kavramlar? yerine, yine ?slam Hukukçular?n?n ortaya koyduklar? Dar’üd-Davet veya Dar’ül-Ahd yani bar?? içinde ya?anan gayr-i müslim topluluklar anlay???n? ikame etmeliyiz. ?u as?rda kavga ve sava?la Müslümanlar?n varabilece?i yararl? bir hedef oldu?una inanm?yorum.

Hayati bir konuda ?slam?n gelece?i konusundaki ümitlerimdir. Hz. Peygamberin müjdelerine dayanarak ?unu ifade edeyim ki, Avrupa ve Hristiyanl?k günün birinde ?slamiyete teslim-i silah edecektir. Ancak bunun yolu bar?? ve diyalogtur. Hakk?n hikmetle ve mev‘?za-i hasene ile tebli?idir.

Prof. Dr. Ahmed Akgündüz

Rotterdam ?slam Üniversitesi Rektörü

akgunduz@iur.nl

Publiziert in: Ayasofya, Nr.32, 2010